Obturacyjny bezdech senny zaliczany jest do powszechnie występujących schorzeń. Przyjmuje się, że może dotyczyć nawet od 5 do 15% populacji dorosłych. Choroba polega na czasowym wstrzymaniu przepływu powietrza przez drogi oddechowe w czasie snu. Bezdech trwa ok. 10 sekund i powtarza się wielokrotnie podczas jednej nocy. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy dokładnie, co powoduje bezdech senny i jak go leczyć.
- Bezdech senny to poważne zaburzenie oddychania, które powoduje przerwy w dopływie powietrza do płuc podczas snu.
- Najczęstsze objawy to głośne chrapanie, nagłe wybudzenia z uczuciem duszności.
- Nieleczony bezdech może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak nadciśnienie, choroby serca, a nawet udar.
- Skuteczne leczenie obejmuje m.in. zmianę stylu życia, zmniejszenie masy ciała, stosowanie aparatów CPAP.
Co to jest bezdech senny?
Choroba związana jest z wielokrotnymi epizodami zatrzymania oddychania (bezdech) lub spłyceniem oddechu (hiperwentylacja) powtarzającymi się w czasie snu. Przyjmuje się, że do wstrzymania przepływu powietrza może dochodzić nawet do kilkudziesięciu razy w ciągu jednej nocy. Jak rozwija się bezdech senny? Przyczyny choroby upatruje się w zapadaniu się języka i ścian gardła, wywołanym spadkiem napięcia mięśniowego. Warto podkreślić, że stan ten w mniejszym stopniu występuje także u osób zdrowych. Niekiedy dolegliwość związana jest z nieprawidłową budową górnych dróg oddechowych i twarzoczaszki oraz zaburzeniami hormonalnymi.
Na występowanie choroby szczególnie narażone pozostają osoby otyłe, w tym mężczyźni, których obwód szyi przekracza 43 cm. Progresji schorzenia sprzyja również niehigieniczny styl życia. Brak ruchu oraz nadużywanie alkoholu i leków nasennych mogą dodatkowo zwiększyć ryzyko wystąpienia dolegliwości.
Nieleczony obturacyjny bezdech senny może prowadzić do szeregu powikłań zdrowotnych oraz stanowić bezpośrednie zagrożenie życia w czasie snu. Szczególnie niebezpieczne pozostają powikłania sercowo-naczyniowe. Pacjenci narażeni są na rozwój choroby niedokrwiennej i niewydolności serca oraz zaburzenia rytmu serca. Ponadto znacznie rośnie ryzyko udaru, depresji oraz zaburzeń lękowych.
Bezdech senny – jak rozpoznać?
Wiele osób łączy bezdech senny z chrapaniem. Warto pamiętać o tym, że chrapanie może występować z bezdechem, jednak nie jest z nim tożsame. Oznacza to, że wibracje tkanek miękkich w obrębie podniebienia i gardła często zachodzą bez wstrzymania przepływu powietrza.
Jak rozpoznać bezdech senny? Objawy u dorosłych obejmują głównie:
- głośne chrapanie (przeważnie przerywane okresami ciszy),
- nadmierną senność w czasie dnia,
- poranny ból głowy,
- obserwowane przerwy w oddychaniu,
- wzmożoną potliwość,
- częste przebudzanie,
- wzmożoną potrzebę oddawania moczu w czasie snu.
Za najbardziej charakterystyczny symptom uchodzą obserwowane przez otoczenie przerwy w oddychaniu. Czkawka, „połykanie powietrza”, dławienie oraz głośne chrapnięcie po chwili ciszy stanowią ważną wskazówkę dla lekarza. Pacjenci cierpiący na obturacyjny bezdech senny często skarżą się na problemy z koncentracją, niekontrolowane zasypianie w czasie dnia oraz spadek libido. Na chorobę mogą wskazywać ponadto zaburzenia snu oraz kołatanie serca.
Jak leczyć bezdech senny?
Co pomaga na bezdech senny? Leczenie bezdechu zależeć będzie od etiologii oraz poziomu zaawansowania choroby. Właśnie dlatego pierwszym etapem terapii pozostaje pogłębiona diagnostyka. Najpierw zaleca się:
- Przede wszystkim zmianę stylu życia.
- Konieczne będzie zmniejszenie masy ciała w przypadku pacjentów cierpiących na nadwagę i otyłość.
- Przed snem warto zrezygnować także ze spożywania alkoholu, który może dodatkowo zmniejszać napięcie mięśniowe gardła.
Jak spać przy bezdechu?
Pomocne może okazać się spanie na boku. Niektórzy lekarze zalecają wszycie małej piłeczki na plecach, między łopatkami. Największą skuteczność przynosi jednak stosowanie aparatu CPAP, który wytwarza dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Urządzenie ma postać maseczki zakładanej na nos.