Cukrzyca ciążowa uważna jest obecnie za najczęściej występujące powikłanie metaboliczne w ciąży. Szacuje się, że dotyczy nawet 10% ciężarnych. Wzrost zachorowań związany jest przeważnie z coraz późniejszym wiekiem zachodzenia w ciążę oraz nadwagą i otyłością. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy, co oznacza za wysoki cukier w ciąży.
- Cukrzyca ciążowa to zaburzenie metabolizmu glukozy, które pojawia się w czasie ciąży i może prowadzić do powikłań zarówno u matki, jak i dziecka.
- W większości przypadków cukrzyca ciążowa ustępuje po porodzie, ale zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości.
Skąd się bierze cukrzyca ciążowa?
Patogeneza dolegliwości jest złożona oraz ma bezpośredni związek z zaburzeniami działania i wydzielania insuliny. Stężenie hormonów ciążowych powoduje wzrost insulinooporności. Większe zapotrzebowanie na insulinę skutkuje znacznym zwiększeniem się stężenia glukozy we krwi obserwowanym pod koniec ciąży. Ryzyko zachorowania zwiększa jednocześnie zwiększona ilość tkanki tłuszczowej oraz siedzący tryb życia.
Co należy do najważniejszych czynników ryzyka? Przyczyny cukrzycy ciążowej obejmują dodatkowo:
- wiek powyżej 35 roku życia,
- dziecko o dużej masie ciała,
- występowanie cukrzycy typu 2. w rodzinie,
- nadciśnienie tętnicze,
- wcześniejsze poronienia,
- niska aktywność fizyczna.
Warto pamiętać o tym, że cukrzyca matki ma wpływ na rozwój płodu. Nieleczona może prowadzić do makrosomii, czyli przerostu masy mięśniowej.
Jakie są objawy cukrzycy ciążowej?
Cukrzyca u kobiet w ciąży diagnozowana jest w czasie badania stężenia glukozy na czczo. W przypadku pacjentek z grupy ryzyka na pierwszej wizycie położniczej przeprowadza się dodatkowo doustny test obciążenia glukozą. Kiedy diagnozowana jest cukrzyca w ciąży? Normy są takie same, jak w przypadku standardowego rozpoznania choroby.
Cukrzycę stwierdza się, jeśli wartość glukozy na czczo wynosi od 92 do 125 mg/dl; po godzinie przekracza 180mg/dl; natomiast po dwóch godzinach mieści się w przedziale od 153 do 199 mg/dl. Objawy cukrzycy w ciąży obejmują:
- wzmożone pragnienie,
- częstomocz,
- zmęczenie i senność,
- pogorszenie się samopoczucia,
- problemy dermatologiczne (suchość i świąd skóry).
Leczenie cukrzycy ciążowej
W większości przypadków cukrzyca ciążowa ma łagodny przebieg i leczona jest tabletkami. Podawanie insuliny niezbędne jest u jedynie 20-30% kobiet. Pacjentki nie mogą zapominać jednocześnie o samodzielnym kontrolowaniu poziomu stężenia glukozy we krwi. Liczba pomiarów zależeć będzie od metody leczenia i indywidualnych wskazań lekarza.
Jak leczona jest cukrzyca w ciąży? Dieta odgrywa kluczową rolę w zmniejszaniu hiperglikemii. Jadłospis powinien opierać się na spożywaniu regularnych, pełnowartościowych posiłków. Warto sięgać po produkty pełnoziarniste oraz zwiększyć podaż warzyw i owoców, szczególnie tych o niskim indeksie glikemicznym. Unikaj przy tym przetworzonej żywności, słodyczy i słodzonych napojów. Lepiej ograniczyć także podjadanie między posiłkami. Wiele osób zastanawia się, czy cukrzyca ciążowa mija po ciąży. Po porodzie stężenie glukozy wraca do normy i nie wymaga dalszego leczenia.
Jak zapobiec cukrzycy ciążowej?
W codziennym życiu istotna jest również profilaktyka cukrzycy. Prowadzenie zdrowego stylu życia oraz odpowiednie odżywianie się może znacznie zmniejszyć ryzyko rozwinięcia się zaburzeń metabolicznych. Pamiętaj o umiarkowanej aktywności fizycznej. Na ruch poświęcaj przynajmniej 30 minut 3 razy w tygodniu. Kobiety w ciąży mogą zdecydować się na spacery, Nordic Walking, jogę i pilates. W AlmaMed znajdziesz wszystko potrzebne aby wspomóc aktywność fizyczną. Szczególną popularnością cieszą się zajęcia dedykowane dla kobiet w ciąży. Rozpoczęcie treningów należy jednak skonsultować z lekarzem prowadzącym, który poinformuje o ewentualnych przeciwwskazaniach.
Podsumowanie
Cukrzyca ciążowa to schorzenie, które rozwija się w trakcie ciąży i polega na zaburzonej tolerancji glukozy, co może prowadzić do powikłań zarówno u matki, jak i dziecka. Regularne monitorowanie poziomu cukru we krwi, odpowiednia dieta oraz aktywność fizyczna odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu choroby i minimalizowaniu ryzyka powikłań, takich jak makrosomia płodu czy zwiększone ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 w przyszłości. W większości przypadków po porodzie poziom glukozy wraca do normy, jednak kobiety, które doświadczyły cukrzycy ciążowej, powinny regularnie kontrolować swoje zdrowie, aby zapobiec długoterminowym konsekwencjom metabolicznym.
FAQ- masz pytanie?
Bibliografia
- Dębska, M., & Ronin-Walknowska, E. (2018). Cukrzyca i ciąża – diagnostyka, leczenie, powikłania. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
- Lewiński, A., & Karbownik-Lewińska, M. (2015). Endokrynologia ginekologiczna i rozrodczość. Wydawnictwo Termedia.
- Małecka-Tendera, E., & Głowińska-Olszewska, B. (2012). Otyłość i cukrzyca u dzieci i młodzieży. Wydawnictwo PZWL.