Endometrioza to poważna choroba kobiecych narządów płciowych, która polega na przeroście komórek błony śluzowej trzonu macicy. Stanowi jednocześnie najczęstszą przyczynę przewlekłego bólu miednicy u kobiet w wieku reprodukcyjnym, skutkując znacznym pogorszeniem się jakości życia. Szacuje się, że może dotyczyć nawet 15% kobiet. Pierwsze objawy choroby pojawiają się przeważnie między 25 a 40 rokiem życia.
- Endometrioza to przewlekła choroba zapalna, która powoduje ból, zaburzenia hormonalne i problemy z płodnością, dlatego wymaga kompleksowego podejścia obejmującego leczenie farmakologiczne, chirurgiczne i wsparcie naturalnych metod.
- Naturalne sposoby, takie jak dieta przeciwzapalna, suplementacja, aktywność fizyczna i techniki relaksacyjne, mogą pomóc w łagodzeniu objawów oraz poprawie jakości życia.
Endometrioza – co to za choroba?
Czym jest endometrioza? Na czym polega ta choroba? Jest to dolegliwość charakteryzująca się nadmiernym rozrostem komórek błony śluzowej trzonu macicy, zwanym endometrium, poza jamę macicy. Tzw. komórki ektopowe reagują na zmiany hormonalne związane z cyklem miesiączkowym, co może prowadzić do występowania przewlekłego stanu zapalnego. W konsekwencji dochodzi do wewnętrznych krwawień i powstawania bolesnych guzków. Rozwój schorzenia często wiąże się z występowaniem silnych dolegliwości bólowych, które znacznie obniżają codzienny komfort życia.
Ogniska endometrium rozwijają się najczęściej w obszarze miednicy mniejszej, jajników oraz przegrody odbytniczo-pochwowej. Sporadycznie występują ponadto na przeponie, opłucnej i osierdziu. W zależności od szacunków choroba może dotyczyć od 6 do 15% kobiet w wieku reprodukcyjnym, stając się jednocześnie jedną z przyczyn znacznego obniżenia płodności. Przyjmuje się, że 30-50% kobiet chorujących na endometriozę może mieć problem z zajściem w ciążę.
Endometrioza – przyczyny choroby
Skąd bierze się endometrioza? Kiedy się pojawia? Dokładna przyczyna schorzenia nie jest znana. Najczęściej etiologię łączy się ze wstecznym wypływem krwi w trakcie miesiączki. Proces ten polega na przedostawaniu się krwi do jamy otrzewnowej i zagnieżdżania się komórek endometrium. Należy jednak podkreślić, że zjawisko to jest powszechne, jednak nie zawsze prowadzi do nadmiernego rozrostu komórek błony śluzowej. Wśród najważniejszych czynników ryzyka wymienia się dodatkowo:
- wczesny wiek pierwszej miesiączki,
- spożywanie alkoholu,
- przedłużoną ekspozycję na endogenne estrogeny,
- krótkie cykle miesiączkowe,
- obfite krwawienia miesięczne,
- niedowagę.
Warto pamiętać jednak o tym, że w większości przypadków dokładna etiologia choroby nigdy nie zostaje do końca rozpoznana.
Jak rozpoznać endometriozę?
Podejrzenie endometriozy najczęściej pojawia się w wyniku zgłaszania przez pacjentki typowych objawów, do których należy przede wszystkim silny ból występujący w okresie okołomiesiączkowym oraz w czasie współżycia. Warto pamiętać jednak o tym, że nietypowe objawy endometriozy sprawiają, że choroba często diagnozowana jest dopiero po ok. 10 latach od wystąpienia pierwszych symptomów.
Pacjentki często skarżą się dodatkowo na częstomocz, wzdęcia oraz biegunki występujące na przemian z zaparciami. Diagnostyka opiera się najczęściej na palpacyjnym badaniu ginekologicznym oraz na badaniach obrazowych (USG oraz rezonans magnetyczny). Często konieczne jest także przeprowadzenie laparoskopii.
Endometrioza – jak leczyć?
Sposób leczenia zależeć będzie od stopnia zaawansowania choroby. Brak znajomości dokładnej przyczyny sprawia, że terapia najczęściej opiera się na łagodzeniu objawów. Przeważnie stosowane są tabletki antykoncepcyjne i inne leki hormonalne, których głównym celem jest wywołanie stanu braku miesiączki, zapobiegając dalszemu rozrostowi endometrium.
W niektórych przypadkach konieczne jednak okazuje się wdrożenie leczenia chirurgicznego lub skojarzonego (wykorzystującego obie metody terapeutyczne). W czasie operacji usunięte zostają ogniska endometriozy.
Naturalne metody leczenia endometriozy.
Odpowiednie odżywianie może pomóc zmniejszyć stan zapalny i poprawić równowagę hormonalną. Warto postawić na dietę bogatą w warzywa, owoce, zdrowe tłuszcze (awokado, oliwa z oliwek), orzechy, ryby i pełnoziarniste produkty. Należy ograniczyć cukier, przetworzoną żywność, nabiał i czerwone mięso, które mogą nasilać stany zapalne.
Niektóre zioła i suplementy mogą wspierać organizm w walce z endometriozą:
- Kurkuma – działa silnie przeciwzapalnie
- Imbir – łagodzi ból i wspiera trawienie
- Maca – może wspomagać równowagę hormonalną
- Omega-3 – redukuje stany zapalne i może zmniejszać ból
Regularne, ale łagodne ćwiczenia, takie jak spacery, joga, pilates czy pływanie, pomagają poprawić ukrwienie narządów miednicy i mogą złagodzić ból.
Naturalne sposoby mogą pomóc w złagodzeniu objawów, ale w przypadku endometriozy kluczowa jest indywidualna diagnostyka i współpraca z lekarzem. Jeśli doświadczasz silnego bólu, zaburzeń hormonalnych lub problemów z płodnością, warto skonsultować się ze specjalistą.
Bibligrafia
Sikora, J. (2021). Endometrioza – diagnostyka i leczenie. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie.
Krygier, K. (2020). Żywność funkcjonalna – aspekt prozdrowotny. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Górnicka, J. (2018). Zioła w medycynie naturalnej – jak wspierać organizm bez chemii. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
