Profilaktyka nadciśnienia tętniczego? Już pędzimy w odpowiedzią! Nadciśnienie tętnicze, definiowane jako utrwalone podwyższenie ciśnienia tętniczego wynoszącego więcej niż 140/90 mmHg, zaliczane jest do najważniejszych czynników ryzyka chorób układu krążeniowo-naczyniowego. Szacuje się, że problem ten może dotyczyć nawet 31% dorosłej populacji w naszym kraju. W dzisiejszym artykule dowiesz się, jak zapobiegać nadciśnieniu tętniczemu.
- Nadciśnienie tętnicze to choroba przewlekła, która często przebiega bezobjawowo, ale niesie ryzyko poważnych powikłań.
- Podstawą leczenia jest zmiana stylu życia – zdrowa dieta, ruch, unikanie soli, alkoholu i stresu.
- W przypadku utrzymującego się wysokiego ciśnienia konieczne jest wprowadzenie leków dobranych indywidualnie przez lekarza.
- Nieleczone nadciśnienie może prowadzić do poważnych powikłań, mimo że często przebiega bezobjawowo.
Nadciśnienie tętnicze – profilaktyka
Wdrażanie odpowiednich działań profilaktycznych znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia nadciśnienia oraz chroni przed dalszą progresją choroby. Warto pamiętać o tym, że leczenie w pierwszych fazach rozwoju dolegliwości opiera się głównie na zmianie stylu życia. Należy podkreślić, że nasze codzienne postępowanie może uchronić nas przed poważnymi następstwami choroby nadciśnieniowej.
Zapobieganie nadciśnieniu tętniczemu obejmuje przede wszystkim:
- Zmniejszenie masy ciała w przypadku nadwagi i otyłości. Szacuje się, że obniżenie masy ciała o 5-10% może prowadzić do bezpośredniego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Często przyczynia się tym samym do ograniczenia stosowania środków farmakologicznych.
- Pacjenci powinni zadbać także o regularne wykonywanie ćwiczeń aerobowych o umiarkowanym nasileniu.
- Profilaktyka nadciśnienia tętniczego zakłada również ograniczenie spożywania soli i używek, zwłaszcza alkoholu oraz papierosów.
Nadciśnienie tętnicze – dieta
Nadciśnienie tętnicze w praktyce związane jest bezpośrednio z naszą dietą i nawykami żywieniowymi. Pacjenci cierpiący na nadciśnienie zachęcani są do przejścia na dietę DASH (ang. Dietary Approaches to Stop Hypertension) lub dietę śródziemnomorską. Pierwsza z nich opiera się na produktach spożywczych bogatych w witaminy i minerały. Jadłospis ogranicza jednocześnie podaż nasyconych kwasów tłuszczowych, izomerów trans oraz soli. Bazuje na owocach, warzywach i pełnoziarnistych produktach zbożowych. Pozwala ponadto na spożywanie chudych przetworów mlecznych, drobiu oraz ryb.
Lekarze podkreślają także, że domowe sposoby na nadciśnienie tętnicze powinny zakładać obniżenie spożycia soli. Badania naukowe potwierdzają, że ograniczenie jej podaży obniża ciśnienie zarówno u osób zdrowych, jak i cierpiących na nadciśnienie. Warto pamiętać, że WHO rekomenduje spożycie jedynie 5 g soli dziennie, co odpowiada równowartości jednej łyżeczki do herbaty. Nadmierne dosalanie potraw oraz sięganie po przetworzoną żywność może prowadzić do opornej postaci nadciśnienia, która nie reaguje na leczenie farmakologiczne. Co jeszcze zmniejsza nadciśnienie tętnicze? Zapobieganie chorobie powinno obejmować włączenie produktów bogatych w magnez i wapń.
Nadciśnienie tętnicze – badania i diagnostyka
Zastanawiasz się, od czego jest nadciśnienie tętnicze? Lekarze często mają problem z określeniem jednej konkretnej przyczyny. Za główne czynniki ryzyka uważa się m.in.:
- skłonności genetyczne,
- otyłość (zwłaszcza brzuszną),
- brak aktywności fizycznej,
- nadmierną podaż soli,
- niehigieniczny tryb życia,
- złe nawyki żywieniowe.
Początkowo nadciśnienie nie daje żadnych widocznych objawów. Dlatego tak ważne jest regularne mierzenie ciśnienia, co pozwoli na szybkie zauważenie ewentualnych nieprawidłowości. Brak charakterystycznych objawów nadciśnienia tętniczego krwisprawia, że często wykrywane jest dopiero w momencie występowania powikłań ze strony mózgu, serca oraz nerek.
Diagnostyka u lekarza obejmuje dodatkowo wykonywanie badań biochemicznych, takich jak: morfologia krwi, stężenie sodu, potasu i glukozy oraz badanie ogólne moczu. Część z nich musi być wykonywana na czczo.
Nadciśnienie krwi- leczenie
Leczenie nadciśnienia tętniczego (czyli podwyższonego ciśnienia krwi) polega na połączeniu zdrowego stylu życia z leczeniem farmakologicznym, jeśli jest to konieczne. Oto najważniejsze zasady w prostym ujęciu:
- Zmiana stylu życia. Podstawą leczenia jest wprowadzenie zdrowych nawyków. Należy ograniczyć sól w diecie, unikać przetworzonej żywności, jeść więcej warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych. Regularna aktywność fizyczna, redukcja masy ciała i unikanie alkoholu oraz papierosów mają ogromne znaczenie. Pomocna może być również redukcja stresu i dbanie o regularny sen.
- Leki przeciwnadciśnieniowe. Jeśli zmiana trybu życia nie wystarcza, lekarz przepisuje odpowiednie leki. Mogą to być m.in. inhibitory ACE (np. perindopryl), sartany (np. losartan), beta-blokery, blokery kanałów wapniowych lub diuretyki (leki moczopędne). Leczenie jest dobierane indywidualnie, często łącząc kilka leków w małych dawkach.
- Regularna kontrola. Bardzo ważne jest regularne mierzenie ciśnienia w domu i wizyty kontrolne u lekarza. Nadciśnienie często nie daje objawów, a nieleczone może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zawał serca, udar mózgu czy niewydolność nerek.
Suplementacja.
Suplementy mogą wspierać walkę z nadciśnieniem tętniczym, ale nie zastępują leczenia farmakologicznego. Mogą jednak pomóc w naturalny sposób obniżyć ciśnienie lub wspierać układ krążenia. Oto najważniejsze z nich:
- Magnez. Jeden z najważniejszych minerałów przy nadciśnieniu – pomaga rozluźniać naczynia krwionośne i wspiera prawidłowe tętno.
- Potas. Reguluje gospodarkę sodowo-potasową i pomaga organizmowi pozbywać się nadmiaru sodu, który podnosi ciśnienie.
- Kwasy tłuszczowe omega-3 (EPA i DHA). Działają przeciwzapalnie, wspierają elastyczność naczyń krwionośnych i mogą obniżać zarówno ciśnienie skurczowe, jak i rozkurczowe.
- Koenzym Q10. Naturalny antyoksydant, który wspomaga pracę serca i może przyczyniać się do obniżenia ciśnienia tętniczego.
- Ekstrakt z czosnku. Może obniżać ciśnienie, poprawiać krążenie i działać przeciwmiażdżycowo.
