Rwa kulszowa może znacząco ograniczać aktywność, utrudniając w ten sposób codzienne funkcjonowanie. Jest również niezwykle bolesna oraz sprawia, że nawet najprostsze czynności wiążą się z wysiłkiem. Co to jest rwa kulszowa i jak ją leczyć? Poznaj sposoby na złagodzenie dolegliwości.
Czym jest rwa kulszowa?
Rwa kulszowa (łac. ischias) bywa też określana jako „korzonki”. Co to takiego? Nazywa się w ten sposób silny ból występujący w okolicy nerwu kulszowego. Jest najczęściej związany z uszkodzeniem lub podrażnieniem nerwu kulszowego bądź jego korzeni. Jakie są objawy rwy kulszowej? Dolegliwość cechuje się bólem promieniującym od lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa, przez pośladek, tylną część uda i podudzia, aż do stopy.
Nerw kulszowy to największy nerw w ciele człowieka. Składa się z 4-5 korzeni nerwowych, znajdujących się w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa. Nerw biegnie następnie od dolnego fragmentu mięśnia pośladkowego wielkiego i mięśnia gruszkowatego, przez tylną powierzchnię uda, do dołu podkolanowego. Do uciśnięcia nerwu może dojść na każdym fragmencie jego przebiegu.
Przyczyny rwy kulszowej
Szacuje się, że nawet 13-40 proc. ludzi może spotykać się dolegliwościami, jakie daje rwa kulszowa. Przyczyny są zaś niezwykle różnorodne. Zazwyczaj ból jest spowodowany uciskiem na korzenie nerwowe przez fragment krążka międzykręgowego (właśnie ten stan nazywa się potocznie „zapaleniem korzonków”). Pozostałe przyczyny to m.in.:
- zwężenie kanału kręgowego powstałe w wyniku przebiegu procesu zwyrodnieniowego,
- zmiany ropne w kanale międzykręgowym,
- dyskopatia,
- kręgozmyk (utrwalone przesunięcie trzonów sąsiednich kręgów),
- wypadnięcie dysku,
- przeciążenie organizmu (np. przez wysiłek fizyczny lub ciążę)
- nadwaga lub otyłość.
Również cukrzyca, stany zapalne oraz guzy nowotworowe mogą powodować, że rozwinie się rwa kulszowa. Ile trwa dolegliwość? Zwykle ustępuje po kilku tygodniach, ale czasami ma charakter przewlekły.
Jak rozpoznać rwę kulszową?
Zanim poznasz sposoby na rwę kulszową, warto dowiedzieć się, jak prawidłowo ją rozpoznać. Rwa kulszowa może mieć nagły początek lub pojawiać się jako stopniowo narastający ból. W ok. 60 proc. przypadków pierwszym objawem jest ból krzyża. Ból może promieniować do pośladków, uda, podudzia lub stopy – w zależności od tego, który z korzeni został uciśnięty. Czasami może sięgać palców stóp.
Ból pojawiający się w przebiegu rwy kulszowej może się nasilać podczas podstawowych czynności, takich jak chodzenie, a nawet kichanie lub kaszel. Typowe są też dodatkowe symptomy, takie jak niedowład kończyn, osłabienie ich siły, a także uczucie mrowienia.
Rwa kulszowa – kiedy zgłosić się do lekarza?
Jeśli ból spowodowany rwą kulszową nie zmniejsza się po 3-4 dniach, konieczna jest konsultacja lekarska. Po badaniu lekarskim konieczne może okazać się przepisanie silniejszych leków przeciwbólowych. Często stosuje się także zastrzyki na rwę kulszową. W niektórych przypadkach znajdują zastosowanie leki rozluźniające mięśnie oraz preparaty uspokajające.
Pilna konsultacja jest niezbędna, jeśli rwie towarzyszy osłabienie ruchów stopy, zmniejszenie siły mięśniowej lub zaburzenie czucia. U ok. 2-10 proc. przypadków stosuje się leczenie operacyjne (m.in. jeśli zostanie zdiagnozowany guz lub ropień). Od czego zależy, jak długo leczy się rwę kulszową? Przede wszystkim od przyczyny ucisku, a także jego nasilenia. Przy przewlekłej rwie kulszowej, dolegliwości mogą utrzymywać się przez miesiące, a nawet lata.
Leczenie rwy kulszowej w domu
Czy zawsze potrzebna jest konsultacja lekarza, kiedy pojawi się rwa kulszowa? Leczenie domowe może być wystarczające przy łagodnej lub umiarkowanej postaci rwy. W celu zmniejszenia objawów należy ograniczyć ruchy kręgosłupa i pozostać w łóżku, przyjmując pozycję leżącą na boku. W złagodzeniu bólu pomogą też tabletki na rwę kulszową o działaniu przeciwbólowym. Ważnym elementem terapii są także maści i okłady rozgrzewające lub chłodzące, np. z maści końskiej. Sprawdź ofertę AlmaMed. Roślinne ekstrakty pomogą zwalczyć ból i zatroszczą się o szybki powrót do zdrowia.
Szybkie podjęcie działań jest kluczowe, aby zminimalizować ból, zapobiec pogorszeniu stanu i przywrócić pełną sprawność.
Długotrwały ucisk na nerw kulszowy może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak osłabienie mięśni, drętwienie kończyn, a nawet trwałe uszkodzenie nerwu. Wczesne działanie pozwala również zmniejszyć ból i poprawić komfort życia, ponieważ odpowiednie leczenie, takie jak farmakoterapia, rehabilitacja czy zmiana nawyków, może szybko przynieść ulgę i umożliwić codzienne funkcjonowanie.